Boskie Przeznaczenie (al-Qadr) to jeden z sześciu podstawowych artykułów wiary islamu, zgodnie ze słowami Proroka Muhammada (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim), który objaśniał co to jest wiara (iman):
"(...) To że wierzysz w Boga, Jego Aniołów, Jego Księgi i Posłańców oraz w Dzień Ostateczny i w Przeznaczenie dobre i złe (...)" [Zrelacjonował Muslim]
Jednakże warto wyjaśnić czym jest Przeznaczenie, gdyż bez choćby podstawowej wiedzy o nim łatwo jest wypaczyć to wierzenie i w konsekwencji zaprzeczyć istnieniu wolnej woli człowieka czy zatracić poczucie odpowiedzialności za swoje czyny. Wiara w Boskie Przeznaczenie polega na przekonaniu, że cokolwiek się dzieje - zarówno dobrego jak i złego - dzieje się za wiedzą, z woli i za zgodą Allaha.
{Żadne nieszczęście nie dosięgnie ziemi ani też was samych, bez tego, żeby ono nie było zapisane w Księdze (al-Lauh al-Mahfuz) zanim My je sprowadzimy. Zaprawdę, to jest dla Boga łatwe!} [Koran 57:22]
„(...) Wiedz, że jeśliby nawet zebrali się wszyscy ludzie, aby ci przynieść korzyść, nie byliby w stanie nic zrobić, za wyjątkiem tego, co Allah dla ciebie przeznaczył. I jeśli zebraliby się wszyscy, aby cię skrzywdzić, nie byliby w stanie zrobić niczego poza tym, co Allah dla ciebie przeznaczył. Pióra zostały podniesione, a atrament zaschnął.” [Sahih at-Tirmidhi]
Allah zapisał wszystko co się stanie aż po Dzień Sądu na Strzeżonej Tablicy (al-Lauh al-Mahfuz) jeszcze przed stworzeniem człowieka, a nawet całego wszechświata.
„Pierwszą rzeczą, jaką Bóg stworzył było pióro. Bóg przemówił do pióra: ‘Pisz!’. ‘Co mam pisać?’ – Zapytało. ‘Pisz wszystko, co będzie, aż po Dzień Zmartwychwstania’ – rozkazał Bóg.”
Nie oznacza to jednak, że mamy biernie iść przez życie czy nie ponosić konsekwencji za swoje czyny i wybory, usprawiedliwiając wszystko Przeznaczeniem. To, że Bóg wszystko dawno już zapisał jest wynikiem Jego nieograniczonej wiedzy zarówno o tym, co było, jest, a nawet będzie; zna On każdy nasz czyn i wybór na długo przed tym, zanim się urodzimy.
{Czyż ty nie wiesz, iż Bóg zna wszystko, co jest w niebie i na ziemi? Zaprawdę, to jest (zapisane) w Księdze (Al- Lauh al-Mahfuz)! Zaprawdę, to jest dla Boga łatwe!} [Koran 22:70]
Jeśli więc czytamy, że Allah jeszcze przed naszymi narodzinami zapisał, czy człowiek po śmierci trafi do Raju, czy do Piekła, nie możemy odbierać tego jako rzecz, na którą nie mamy wpływu, lecz raczej zapis ten jest skutkiem naszych działań w tym życiu, z których nasz Stwórca doskonale zdaje sobie sprawę jakie one będą. Można to poniekąd przyrównać do sytuacji, gdy nauczyciel w szkole, widząc, że któryś z uczniów nie uważa na lekcjach, nie odrabia zadań domowych i wcale się nie uczy, zdaje sobie sprawę, że ów uczeń nie przejdzie do następnej klasy. Nie oznacza to jednak, że gdy uczeń ten nie zda, stanie się tak z powodu nauczyciela, gdyż ten z góry przepowiedział jego porażkę. Raczej porażka ta jest konsekwencją działań samego ucznia.
Dlatego właśnie przewidziana jest dla nas kara za popełniane przez nas grzechy, gdyż są one naszym własnym, świadomym wyborem; zaś nie jesteśmy karani za łamanie praw Boga z konieczności (w wyjątkowych przypadkach), gdyż na nie nie mamy wpływu. Jest to najlepszy dowód na to, iż człowiek posiada wolną wolę, gdyż Allah, który jest Sprawiedliwy, nie karałby człowieka za coś, co nie jest jego winą.
To, że istnieje Przeznaczenie nie zwalnia nas z obowiązku podejmowania w naszym życiu wysiłku, by poprawić zaistniałą sytuację. Przykładem mogą być słowa Proroka (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim), który odpowiadał na pytania swych Towarzyszy związane z Przeznaczeniem:
"Proroku, czy modlitwy ochronne i leki, po które sięgamy w chwilach chorób, odpychają Przeznaczenie Boskie"? On odparł: "Nie, one są z Przeznaczenia Boskiego".
"Czy mam puścić moją wielbłądzicę wolno i zaufać Bogu, że nic jej się nie stanie?" Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) odpowiedział: "Nie, masz ją uwiązać i dopiero zaufać Bogu".
Zatem mimo, że na pewne rzeczy wpływu nie mamy, powinniśmy w naszym życiu podejmować nieustanne wysiłki, a nie siedzieć beztrosko z założonymi rękami i czekać, aż Bóg zajmie się wszystkimi naszymi sprawami. Jeśli mimo starań i wywiązywania się ze swych obowiązków stracimy pracę - wówczas możemy powiedzieć, że to Przeznaczenie. Natomiast jeśli później usiądziemy w fotelu i będziemy patrzeć w sufit zamiast szukać kolejnej posady, to za niemożność znalezienia jej odpowiadamy już my sami (wolna wola).
Jest jeden Bóg.
OdpowiedzUsuń