warunki ważności szahady

Każdy muzułmanin wie, że kluczem do Raju jest oświadczenie: „La ilaha illa Allah", czyli "nie ma nikogo godnego czci, z wyjątkiem Allaha”. Jednak samo wypowiedzenie zdania “Zaświadczam, że nie ma nikogo godnego czci z wyjątkiem Allaha i zaświadczam, że Muhammad jest Jego sługą i wysłannikiem” nie wystarczy do zbawienia. W rzeczywistości hipokryci także wypowiadają to stwierdzenie i to często, jednak Allah opisuje ich jako kłamców i mówi, że będą zamieszkiwać najniższe poziomy Piekła. Wypowiadający szahadę muszą spełnić pewne warunki, by była ona ważna.

Jeśli przestudiujemy wersety Koranu i hadisy Proroka (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim), odkryjemy, że warunków szahady jest siedem do dziewięciu, w zależności od tego, jak na nie spojrzymy. Ważne jest, byśmy wszyscy upewnili się, że w swym życiu spełniamy te właśnie warunki wyznania wiary, zanim będzie za późno i nasze zaświadczenie nie przyniesie nam żadnego pożytku.

A oto te warunki:

1. WIEDZA - Osoba wypowiadająca szahadę musi mieć podstawową wiedzę na temat tego, co ona oznacza. Musi rozumieć co szahada potwierdza oraz czemu zaprzecza. Wiedza w islamie składa się z uznania Allaha za jedynego prawdziwego Boga, któremu należy się cześć i z uznania wszelkich bożków czczonych poza Allahem jako fałszywe, nie mogące ani przynieść nam korzyści, ani nam zaszkodzić. Wzywa do oddzielenia się od wszelkich fałszywych bóstw oraz do czystości intencji:

Allah mówi:

{Przeto wiedz (Muhammadzie), że La ilaha illa Allah (nikt nie ma prawa do czci z wyjątkiem Allaha) i proś o wybaczenie za swój grzech, a także dla wierzących mężczyzn i kobiet.} [47:19]

Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział:

"Ktokolwiek umiera wiedząc, że nie ma nikogo godnego czci z wyjątkiem Allaha, ten wejdzie do Raju." (Zrelacjonował Muslim)

Szahada jest poświadczeniem. Aby o czymś zaświadczyć, człowiek musi mieć na temat tego poświadczenia wiedzę, gdyż zaświadczenie o czymś, o czym nie ma się żadnej wiedzy, jest zupełnie nie do przyjęcia. Allah mówi w Koranie:

{…z wyjątkiem tych, którzy świadczą o prawdzie, posiadając wiedzę} [43:86]

2. PEWNOŚĆ - Musimy wierzyć w Allaha, nie mając żadnych wątpliwości. Musimy być w głębi serca absolutnie pewni prawdy zawartej w szahadzie. Nasze serca nie mogą się w żaden sposób wahać, kiedy poświadczamy prawdę “Nie ma nikogo godnego czci z wyjątkiem Allaha.” Allah w Koranie opisuje wiernych jako tych, którzy posiadają wiarę w Allaha i nie ma w ich sercach wątpliwości. Mówi:

{Wiernymi są tylko ci, którzy uwierzyli w Boga i Jego Posłańca - potem nie mieli wątpliwości - i walczyli swoimi majątkami i swoimi osobami na drodze Boga. Tacy - oni są prawdomówni!} [49:15]

Podobnie, Wysłannik Allaha (pokój niech będzie z nim) rzekł:
"Każdy, kto stając przed Allahem zaświadczy, że nie ma nikogo godnego czci poza Allahem, a ja jestem Wysłannikiem Allaha i nie będzie miał co do tego żadnych wątpliwości, wejdzie do Raju." (Zrelacjonował Muslim)

Rzeczywiście, Allah opisuje hipokrytów jako tych, w których sercach jest zwątpienie. Na przykład w tym wersecie:

{Proszą ciebie o pozwolenie (na nie uczestniczenie w dżihadzie) tylko ci, którzy nie wierzą w Boga ani w Dzień Ostatni i których serca jeszcze wątpią, i którzy się wahają w swoim zwątpieniu.} [9:45]

3. AKCEPTACJA/ZATWIERDZENIE - czyli zaakceptowanie wszystkich warunków tego oświadczenia (szahady). Ktokolwiek odmawia zatwierdzenia szahady i jej znaczenia, nawet jeśli wie, że jest to prawda i ma co do tego pewność, ten jest niewiernym. Czasem człowiek odmawia zaakceptowania szahady na przykład z powodu dumy czy arogancji:

{Zaprawdę, kiedy im mówiono: "La illaha illa Allah! (nikt nie ma prawa do czci z wyjątkiem Allaha)" - oni wbijali się w pychę (tj. odrzucali to).} [37:35]

4. PODPORZĄDKOWANIE SIĘ, czyli faktyczne, fizyczne wprowadzenie szahady w życie poprzez nasze czyny, dobrowolne poddanie się Allahowi (niech będzie wywyższony) jako Jedynemu Panu, oraz posłuszeństwo Muhammadowi (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) – Jego ostatniemu Wysłannikowi.

{Nawracajcie się więc do waszego Pana i poddajcie Mu się całkowicie.} [39:54]

{Ten, kto zwraca swoje oblicze ku Bogu i jest Muhsin (czyniącym dobro, wykonującym dobre uczynki dla zadowolenia Allaha, nie na pokaz, by być chwalonym, oraz wykonuje je zgodnie z sunną Wysłannika Allaha – Muhammada, pokój i błogosławieństwo Allaha z nim), ten chwycił za najbardziej solidny uchwyt.} [31:22]

Allah pochwalił tych, którzy poddają się Jego rozkazowi, wykonując dobre czyny. Rzekł:

{A kto lepiej wyznaje religię aniżeli ten, kto poddał swoje oblicze Bogu, czyniąc przy tym dobro} [4:125]

Niestety, dziś znajdziemy muzułmanów twierdzących, że nie ma związku pomiędzy wiarą a uczynkami. A tak naprawdę nasza szahada, czyli wyznanie wiary, musi być urzeczywistnione poprzez nasze serca, języki i czyny. W naszych sercach musimy mieć miłość do Allaha, bogobojność i musimy pokładać w Nim nadzieję. Naszymi językami musimy poświadczyć szahadę. Zaś naszymi czynami musimy wprowadzić w życie to, czego wymaga od nas wyznanie wiary. Każdy, kto twierdzi, że jest muzułmaninem, lecz nie wykonuje żadnych wymaganych przez islam uczynków, ten albo nie rozumie w ogóle islamu, albo poświadcza przeciwko sobie, że jego wyznanie wiary nie jest prawdziwe i prawidłowe.

Nie oznacza to, że człowiek prawdziwie wierzący nigdy nie popełnia grzechu. I prawdziwie wierzący popełniają grzechy. Jednak tak długo, jak zdają sobie sprawę z tego, że to, co zrobili jest niewłaściwe i sprzeczne z ich obowiązkiem poddania się Allahowi, nie naruszyli oni wydźwięku swojego wyznania wiary. Jednak nie wolno zapominać, że nadal są grzesznikami.

A jakie jest minimalne poddanie się wymagane od osoby, poza którym nie może być mowy o wierze? Dla tych uczonych, którzy mówią, że zaniechanie modlitwy jest niewiarą, jest to pięć codziennych modlitw. Ktokolwiek nie odprawia żadnej z pięciu codziennych modlitw, przekroczył granicę, która jest dopuszczalna dla nie wykonywania uczynków. A Allah wie lepiej.

5. PRAWDOMÓWNOŚĆ, czyli przeciwieństwo hipokryzji i nieszczerości. Oznacza to, że wypowiadając szahadę, mówimy ją szczerze, nie tak jak hipokryci, ustami wypowiadający szahadę, jednak w sercu zaprzeczający jej.

{Oni będą mówić swoimi językami to, czego nie ma w ich sercach.} [48:11]

Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) rzekł:
"Nie ma osoby, która prawdziwie z serca zaświadczy, że nie ma nikogo godnego czci poza Allahem a Muhammad jest Wysłannikiem Allaha, żeby Allah nie uczynił dla niej Ognia Piekielnego zabronionym". (Zrelacjonował Buchari i Muslim)

Zaś hipokrytów, słownie zaświadczających o wierze, podczas gdy serca ich odwracają się od prawdy, czeka jedynie kara:

{Wśród nich są tacy, którzy mówią: "Wierzymy w Boga i w Dzień Ostatni!" Lecz oni wcale nie są wierzącymi. Oni usiłują oszukać Boga i tych, którzy wierzą, lecz oszukują tylko siebie samych; oni tego nie pojmują. W ich sercach jest choroba, a Bóg jeszcze powiększa ich chorobę. Spotka ich kara bolesna za to, że kłamią.} [2:8-10]

6. SZCZEROŚĆ. Należy być szczerym w czczeniu Allaha i ofiarowaniu Mu wszelkich aktów czci. Intencją stojącą za wykonywaniem wszelkich aktów czci musi być poświęcenie ich wyłącznie Allahowi.

{Powiedz (Muhammadzie): "Zaprawdę, otrzymałem rozkaz, abym czcił (jedynie) Allaha, szczerze wyznając Jego religię.} [39:11]

{Czcij więc Boga, szczerze wyznając Jego religię!} [39:2]

{Zostało im nakazane tylko, aby czcili Boga, wyznając szczerze Jego religię - tak jak hanifowie odprawiali modlitwę i dawali jałmużnę. To jest religia prawdziwa.} [98:5]

Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) dodał:

"Allah zabronił Piekła każdemu, kto powie: ‘Nie ma nikogo godnego czci z wyjątkiem Allaha’ i powie to pragnąc jedynie oblicza (i zadowolenia) Allaha’." (Zrelacjonował Muslim)

Pamiętajmy więc, że nie jesteśmy muzułmanami dla rodziców, przyjaciół, rodziny czy społeczeństwa. Musimy jasno zdać sobie sprawę, że jesteśmy muzułmanami jedynie dla Allaha. Jednym z przejawów tego, że jesteśmy muzułmanami jedynie dla Allaha jest to, że wykonujemy wszystko, czego On od nas wymaga, bez względu na czyjekolwiek pragnienia czy oczekiwania wobec nas. Jako muzułmanie wszystko robimy jedynie dla Allaha i dlatego nie powinniśmy robić tego, z czego On nie jest zadowolony, a wykonywać to, co Go zadowala.

7. MIŁOŚĆ do Allaha (niech będzie wywyższony) i Jego Wysłannika (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim), a także miłość do ludzi oddanych Allahowi i posłusznych Mu. Poświadczenie wiary wymaga, by osoba kochała Allaha i Jego Wysłannika (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) bardziej, niż kogokolwiek na świecie, a także kochała to, co kocha Allah i Jego Wysłanik, oraz nienawidziła tego, czego nienawidzi Allah i Jego Wysłannik (czyli tego, co wpływa negatywnie na nasze przywiązanie do islamu).

Allah mówi:

{A wśród ludzi są tacy, którzy sobie biorą (w celu czczenia) poza Allahem Jemu równych, miłując ich, jak się miłuje Allaha. Ale ci, którzy wierzą, są gorliwsi w miłości do Allaha (niż do czegokolwiek i kogokolwiek innego). } [2:165]

W innym wersecie Allah mówi:

{Powiedz: "Jeśli wasi ojcowie, wasi synowie i wasi bracia, wasze żony i wasz ród, i wasze majątki, które zdobyliście, i handel, o którego zastój się obawiacie, i mieszkania, które wam się podobają, są wam milsze aniżeli Bóg i Jego Posłaniec oraz zmaganie się na Jego drodze - to oczekujcie, aż przyjdzie Bóg ze Swoim rozkazem." Bóg nie prowadzi drogą prostą ludzi szerzących zepsucie.} [9:24]

Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) rzekł:

"Ktokolwiek posiada (następujące) trzy cechy, ten będzie się rozkoszować słodyczą wiary: że kocha Allaha i Jego Wysłannika (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) bardziej niż cokolwiek (i kogokolwiek) na świecie; to, że kocha on innego człowieka jedynie dla Allaha (tj. szukając jedynie zadowolenia Allaha); to, że nienawidzi powrotu do niewiary po tym, jak Allah go od niej uwolnił i nienawidzi bycia wrzuconym do piekła." (Zrelacjonował Buchari i Muslim)

Miłość do Allaha (niech będzie wywyższony) i Jego Wysłannika (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) musi się przekładać na prawdziwe podążanie za rozakazami Allaha i Proroka Muhammada (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim). To neguje podążanie za jakimkolwiek innowatorem, który wprowadza do religii zmiany nie będące w zgodzie z naukami islamskimi.

Do powyższych siedmiu warunków ważności szahady można dodać jeszcze dwa:

8. ODRZUCENIE WSZELKICH INNYCH PRZEDMIOTÓW CZCI – czyli warunek wynikający już ze słów samej szahady i częściowo pokrywający się z pierwszym. Allah przypomina nam w Koranie:

{I ten, kto odrzuca fałszywe bóstwa, a wierzy w Boga, uchwycił za najpewniejszy uchwyt, nie mający żadnego pęknięcia.} [2:256]

Choć wymóg ten powinien być jasny dla każdego, kto wypowiada słowa szahady, to jednak nadal znajdujemy muzułmanów, którzy recytują szahadę, a następnie wykonują akty czci skierowane do kogoś/czegoś innego niż Allah. Są muzułmanie, którzy chodzą na cmentarze i czczą tych, którzy leżą w grobach. Dedykują wówczas akty czci nie Allahowi, ale zmarłym „świętym” w grobach.


9. PODTRZYMYWANIE szahady do chwili śmierci. Jest to konieczność, jeśli szahada ma coś dla nas znaczyć w Życiu Przyszłym. Musi się stać naszym sztandarem aż do chwili śmierci. Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) rzekł:

"Człowiek spędza wiele czasu wykonując czyny ludzi Raju, a następnie kończy swoje czyny uczynkami ludzi z Piekła. I człowiek spędza wiele czasu wykonując czyny ludzi Piekła, po czym kończy swoje czyny uczynkami ludzi Raju." (Zrelacjonował Muslim)

Allah mówi w Koranie:

{O wy, którzy wierzycie! Bójcie się Boga bojaźnią Jemu należną, i nie umierajcie inaczej, jak tylko będąc całkowicie poddanymi!} [3:102]

Oto wymienione zostały warunki ważności wyznania wiary. Jednak nie wystarczy ich jedynie znać. Każdy z nas powinien się zastanowić, czy je spełnia i ewentualnie poprawić braki, gdyż w Dniu Sądu sama znajomość warunków szahady nam nie wystarczy. Wręcz przeciwnie, sama wiedza, nie wcielona w życie, będzie jedynie działała na naszą niekorzyść.

Źródła:
- Facilitation by Allah in explaining the evidences of the conditions of "La ilaha illa Allah" - Shejch ‘Ubaid Ibn Abdillah bin Sulaiman aj-Jaabiri
- The Prerequisites of the Declaration of Faith - Jamaal al-Din Zarabozo